Het mentaal welzijn van de ASO
Mentaal welzijn blijft vaak onbesproken, vermomd achter oppervlakkige uitwisselingen. Ondanks de schijn van 'goed' gaat het niet altijd goed, en dat is normaal. Het doorbreken van dit taboe is cruciaal, vooral binnen de medische gemeenschap waar artsen terughoudend zijn over hun mentale gezondheid. Angst voor oordeel en professionele repercussies belemmert openheid. Toch is het essentieel om deze barrières te doorbreken, omdat het negeren van zelfzorg juist de kwaliteit van patiëntenzorg kan beïnvloeden.​
En het is duidelijk een veelvoorkomend probleem:
-
Uit een internationale meta-analyse uit 2015 bleek dat de prevalentie van depressie of depressieve symptomen bij assistenten tussen de 20.9% en 43.2% bedraagt, waar geschat wordt dat de wereldwijde prevalentie van depressie 4.4% is.
-
Uit de bevraging van VASO i.h.k.v. de COVID-19 pandemie blijken deze cijfers nog hoger te zijn in België: ongeveer 50% van de assistenten geeft aan het mentaal moeilijk te hebben en bijna 2 op 10 overweegt om de opleiding stop te zetten. Ook de recente bevraging van Artsenkrant bevestigt deze cijfers: 58,6% van de bevraagde ASO’s voldoet aan de criteria van burnout. Slechts 23% van de ASO’s scoort goed en zit onder het afkappunt voor uitputting en demotivatie.
-
Een grote Amerikaanse studie bij assistenten chirurgie toonde aan dat ongeveer 5 % suïcidale gedachten had in het afgelopen jaar (boven op een prevalentie van symptomen van burn-out van bijna 40%). Een meta-analyse bij medische studenten rapporteerde de aanwezigheid van suïcidale gedachten bij 11% van de ondervraagden. ​
​Problemen met geestelijke gezondheid zijn wijdverspreid en hebben aanzienlijke persoonlijke en professionele gevolgen, ook voor de omgeving. Wereldwijd worden studies en getuigenissen gepubliceerd, en organisaties zoals Zin in Zorg in Nederland, individuele verhalen in de VS, en bestaande initiatieven in Vlaanderen (Arts In Nood en Doctors4Doctors) werken aan bewustwording en oplossingen. VASO voegt zich nu toe om specifiek het mentaal welzijn van arts-specialisten in opleiding te benadrukken, het taboe te doorbreken en ondersteuning te bieden waar nodig.
​
Om het overzichtelijk te houden heeft VASO een flowchart ontwikkeld die een opdeling geeft van de verschillende domeinen waarin problemen zich kunnen voordoen en welke hulpbronnen je hiervoor kunt aanspreken. Je kan alvast zelf aan de slag met onze handige tips en verwijzingen naar websites of boeken, maar in elk van de lijnen/fases kan hulp zoeken extern nuttig of zelfs noodzakelijk zijn. VASO staat alvast paraat om je te helpen met structurele problemen op de stageplaats of gelinkt aan de opleiding in het algemeen. Daarnaast staan we ook voor je klaar om je bij te staan bij andere hulpvragen en samen (in alle discretie) naar een oplossing te zoeken of je te verwijzen naar iemand die jou kan helpen.
​
